TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu 2. Başkanı Nusret Suna, İkinci Yüzyıl gazetesinin konut fiyatlarındaki artışla ilgili sorularını yanıtladı.

İMO Yönetim Kurulu 2. Başkanı Nusret Suna İkinci Yüzyıl Gazetesinde

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu 2. Başkanı Nusret Suna, İkinci Yüzyıl gazetesinin konut fiyatlarındaki artışla ilgili sorularını yanıtladı.

Haberin tam metni:

Konut fiyatları düşmeyecek

İMO Yönetim Kurulu 2. Başkanı Nusret Suna, meslek hayatı boyunca Türkiye`de konut fiyatlarının düştüğünü görmediğini belirterek, "Böyle bir beklenti gerçekçi değil. Fiyatlar yerinde kalır" diyor

Konut piyasası, son günlerde kredi sınırlaması ve yükselen satış rakamları yüzünden düşen satış oranları nedeniyle zor günler geçiriyor. İlk kez gerileyen konut satışları nedeniyle İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu 2. Başkanı İnşaat Mühendisi Nusret Suna ile konuştuk. 

Rakamlar konut piyasasının geçen yıla oranla gerilediğini satış rakamlarında düşüş olduğunu gösteriyor. Bu durum bekleniyor muydu?

Bu durumu bekliyorduk. Geçen senenin bu zamanlarına baktığımızda rakamlar ilk kez yıllık olarak konut satışlarının gerilediğini gösteriyor.

Konut satışlarındaki son 6 ayın en düşük satış oranlarını neye bağlayabiliriz? 

Bu durumunun gerçekleşmesinde iki neden var. İlki ekonomik krizin sert bir biçimde yansıması. Bildiğiniz gibi yüksek konut fiyatları gerçeği yansıtmıyor. Bunun nedeni de ekonomik belirsizlikler yüzünden piyasanın tam yerine oturmaması. Günümüze gelene dek anlamsız bir şekilde konut fiyatlarında yükselme oldu. Diğer neden ise konut talebinde bir doygunluk var. Ev alabilecek durumda olanlar şu ana dek aldılar.

Bundan sonrasında konut satış piyasasında durum nasıl olur? 

Ekonomideki belirsizlikler yüzünden şu anda kimse ev satın almıyor. Ekonomik göstergeler satış iklimini belirliyor. İnsanların en büyük sıkıntı geçim sıkıntısı. Şu anda konuta ihtiyacı olan kesimin konuta yatıracak parası yok. Bu kesim her şeyden önce gününü kurtarmaya bakıyor. Önceliği karnını doyurmak. Onların şu anda ev alacak parası yok. 

Peki yatırım aracı olarak konut alan kesimde durumlar nasıl?

Ülkemizde esas konuta yatırım yapan kesim ise dediğiniz gibi rant elde etmek için yatırım amaçlı satın alan kesimdi. Ancak onlar da ülkemizdeki ve dünyadaki konjonktüre bakarak biraz duraksadılar. Çünkü ülkemizde seçim geliyor. Seçim atmosferi piyasalarda güvensizlik yaratıyor. Ülkemizdeki yabancı yatırımcılar için Ortadoğu ve komşularla olan ilişkiler güven verici değil. Sürekli değişkenlik gösteren bir atmosfer var. Bu da yabancı yatırımcıyı duraksattı. 

Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Geçici diyebilir miyiz?

Normalde olağan akışında giden bir ülke olsaydık geçici olması lazımdı. Bizim ülkemizde bugün şu saatlerde Merkez Bankası faizlerde 1 puan indirime gitti. Bunun piyasaya etkisini gözlemliyoruz. Bu nedenle böyle bir ülkede "bu piyasa açılır" dememiz çok zor. 

Bu senenin ilk çeyreğindeki yüksek satış hareketliğini neye bağlıyoruz?

Vatandaşlık hakkı için alınması gereken gayrı menkul bedeli 250 bin dolardan 440 bine yükseldi. Bu nedenle fiyat zamlanmadan yabancılar konutlara hücum etti. Bu durum piyasayı yapay olarak hareketlendirmesinin yanında fiyatları da otomatik olarak artırdı. 

Konut fiyatlarının düşeceği söyleniyor. Hatta kamuoyunda böyle bir beklenti var. Sizce durgunluk yerini düşüşe bırakır mı?

Meslek hayatım boyunca ülkemizde konut fiyatlarının düştüğünü görmedim. Böyle bir beklenti gerçekçi değil. Fiyatlar yerinde kalır. Durgunluk piyasada bir süre daha hakim olacak ama düşmeyecek. Çünkü yüksek enflasyon ve dövizde artış var. Bu durum inşaat maliyetlerini yükseltir. 

TOKİ hep lüks konut üretti

Çevre, Şehircilik ve İlkim Değişikliği Bakanlığı`nın yaptığı yeni açıklamaya göre kentsel dönüşümde yapılacak çok sayıda konut hak sahiplerine verilecek. Siz bu durumu nasıl yorumluyorsunuz?

Bakanlığının açıklaması ucuza konutu halka satacağız şeklinde. Ülkenin her tarafında oldukça yüksek oranda ucuz konut üreteceğiz dediler. Daha önce de TOKİ`nin böyle bir iddiası vardı. TOKİ asıl kuruluş amacı ihtiyacı olan vatandaşın barınma ihtiyacını karşılamak iken bugüne dek hep lüks konut üretip sattı. Bunu da çeşitli metotlarda yaptı. Bundan birkaç ay önce konut kredilerinde ucuz kredi imkanı sağlanacak denildi. O da 1 milyon lira kredi alan vatandaşın ayda 14 bin lira ödeme yapması şeklindeydi. Barınma ihtiyacı olan vatandaşın zaten 14 bin lirası olsa çoktan evini almış olurdu. Parası olmayan vatandaş ayda 14 bin lirayı nasıl ödesin?

Piyasaların güvene ihtiyacı var

Seçim sonrasında olası bir iktidar değişikliğinde konut piyasasında düzelme olur mu? 

İnşaat sektöründeki durgunluğu aşmak için yapılan söylem ve hareketler. Elbette bir noktada değişiklik başlar. Ancak unutmayalım biz bu noktaya 20 senede geldik. Son 20 senede yapılan yanlış politikalar bizi bu noktaya taşıdı. Birtakım değerleri yok ettiler. Bu nedenle durumun bir çırpıda düzeleceğini beklemek yanlış olur. Planlamalar yapılırsa, piyasalarda güven yaratılırsa konut piyasasında canlanma ve düzelme olur. Her şeyden önce vatandaş ve yatırımcı piyasanın güven duygusunu hissetmeli.