Ankara Şubemizin Çevre Ve Şehircilik Bakanlığının COVİD-19 Tedbirleri Başlıklı 2020/9 Sayılı Genelgesi Hakkındaki Görüşleri İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu olarak 18 Mart 2020 tarihinde ‘Meslektaşlarımıza ve İlgili Kurumlara Salgına Karşı Şantiyelerde Alınacak Önlemlere İlişkin Çağrımız` başlıklı açıklamamızda koronavirüs salgınına karşı şantiyelerde alınması gereken önlemleri ve ilgili kurum ve kuruluşların sorumluluklarını kamuoyu ile paylaşmıştık. Yaptığımız açıklamanın ardından 20.03.2020 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Covid-19 Tedbirleri başlıklı 2020/9 sayılı genelgesi yayınlandı ve valilikler aracılığı ile her ildeki kamu kurum ve kuruluşlarına, yapı ruhsatı düzenleyen tüm kuruluşlara, proje, denetim ve müşavirlik firmalarına, yapı müteahhitlerine ve meslek odalarına tebliği edilmesi istendi. Genelge Şubemize henüz ulaşmamış olup, iletilen şubelerimizden alınarak değerlendirme fırsatı bulunmuştur. Öncelikle belirtmek isteriz ki bakanlığın bu çalışması geç kalınmış bir çalışmadır. Söz konusu genelgeye dair görüşlerimiz ve eleştirilerimiz aşağıdadır. Genelgenin 13. Maddesinde "6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 5. Maddesi uyarınca işveren çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup, bu çerçevede; iş yerinde alınan iş sağlığı ve güvenli tedbirlerine uyulup uyulmadığını izleyeceği, denetleyeceği ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlayacağı söylenmiştir. Toplumda oluşan hassasiyet göz önüne alınarak kamu kurum ve kuruluşlarının işveren olduğu şantiyelerde söz konusu denetimlerin yapılabileceği düşünülebilir. Ancak diğer şantiyelerde zaten uygulanamayan İşçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerinin ilgili kanunun hatırlatılarak uygulanmasını beklemek fazlaca iyimserliktir ve hiç bir ekstra önlemi ifade etmemektedir. Salgına karşı şantiyelerde alınacak önlemlere ilişkin çağrımızda ve daha öncesinde defalarca ifade ettiğimiz bir gerçeği tekrar hatırlatmak istiyoruz. İşçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetlerinin piyasalaştırılması, yaşanan sorunların en temel kaynağıdır. İşyerlerine verilecek işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri bir kamu hizmeti olarak ele alınmalıdır. Özellikle salgın döneminde denetim mekanizması piyasa ilişkilerine terk edilmemelidir. Acil olarak yapılması gereken şey Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında çalışan iş müfettişleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan müfettiş, iç denetçi, iş güvenliği uzmanlarının hem kendi şantiyelerini hem de özel sektöre ait şantiyeleri denetlemesi için görevlendirilmesi ve bu görevlendirmenin ilgili bütün kamu kurum kuruluşları ile meslek odaları aracılığı ile organize edilmesidir. Genelgenin 15. Maddesinde yapının projelendirme, yapı denetim ve müşavirlik hizmetlerini üstlenen kurum, kuruluş ve bürolar gerek ofis ortamında gerekse şantiye mahallinde sorumlulukları dahilinde söz konusu tedbirleri alacakları ve şantiye mahallinde tüm tedbirleri uygulaması gerektiği ifade edilmiştir. Bu maddenin revize edilmemesinden Çevre ve Şehircilik Bakanlığının süreci yakından takip etmediği anlaşılmaktadır. 21.03.2020 tarihi saat 24.00 itibariyle 65 yaş üstü vatandaşların sokağa çıkmaları yasaklanmıştır. Sadece yürüttükleri kamu görevinin niteliği, mevcut durumdaki aciliyeti ve kamu hizmetinin sürekliliğinin sağlanmasında, kanser hastaları ve organ nakli olanlar hariç olmak üzere, hizmetine ihtiyaç duyulacak başta doktorlar, sağlık çalışanları, belediye başkanları, kurum il müdürleri, sosyal hizmet kuruluşları görevlileri ve benzeri kamu görevlileri, kamu hizmeti yürütenler ile eczacılar sınırlamadan muaf tutulmuş, proje ve uygulama denetçisi meslektaşlarımız muaf kapsamına alınmamıştır. Yapı denetim kuruluşlarında proje ve uygulama denetçisi olarak çalışan meslektaşlarımızın yaklaşık %46` sı 65 yaşın üstündedir. Ayrıca 65 yaş ve üstü olup şantiye şefi olarak çalışan binlerce meslektaşımız bulunmaktadır. Hal böyle olunca genelgenin 15. Maddesinin nasıl uygulanacağını çok merak etmekteyiz. Genelge bu hali ile şantiyelerde salgına karşı alınacak tedbirlerin uygulanmasını başarabilecek hükümler ve yaptırımlar içermemektedir. Şantiyelerin doğal çalışma anlayışına hızlı bir şekilde müdahale edilmeden alınan hijyen ve çalışma tedbirleri sadece tavsiye niteliğinde kalacaktır. Genelgede belirtilen hijyen ve çalışma koşulları tedbirlerinin sağlıklı bir şekilde uygulanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgili kurum ve kuruluşlarla birlikte bütün şantiyelerde, iş müfettişlerini, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan müfettişleri, iç denetçilerini, iş güvenliği uzmanlarını ve gerektiği sayıda kamu çalışanı inşaat mühendislerini denetim mekanizmasına dahil ederek güvenli bir denetimin yapılmasını sağlamalı, salgına karşı gösterilmesi gereken mücadelenin ciddiyetine uygun olarak ivedi bir eylem planı çıkarmalıdır. Bahse konu tedbirleri uygulamayan şantiyelerde meslektaşlarımızın ve bütün çalışanların özlük hakları bakanlık tarafından korunarak çalışmanın durdurulmasını sağlamalıdır. İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak yukarıdaki önerimizin hayata geçmesini ivedilikle bekliyor ve üzerimize düşen bütün görevleri yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha buradan ifade ediyoruz. İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu |